Narcyz - jak go rozpoznać? Jak się przed nim bronić? Jak nie krzywdzić innych? | Blog księgarni psychologicznej Sensus

Dlaczego warto mówić o zaburzeniach narcystycznych?

Najgorsze jest to, że osoby, które nie doświadczyły zachowań eksploatacyjnych i przemocowych ze strony narcyza, często umniejszają problem. Dlatego tak ważne jest, by o tych zachowaniach, często niewidocznych na zewnątrz, mówić tak, aby obcowanie z narcyzem przestało traumatyzować dzieci, partnerów i otoczenie, a nawet przenosić się na kolejne pokolenia. Dlatego, niezależnie od tego, czy z narcyzem mieliśmy do czynienia, czy też na szczęście jeszcze nie, warto sięgnąć po książkę Jarosława Gibasa Narcyz. Jak nie dać się skrzywdzić i jak nie krzywdzić innych. Opublikowana nakładem wydawnictwa Sensus w koedycji z Wydawnictwem Onepress pozycja, ma za zadanie wyposażyć nas w niezbędną wiedzę na temat narcyzmu.  Dzięki temu rozpoznamy, kiedy i w jakich okolicznościach mamy do czynienia z narcyzem i jakie to może nieść dla nas konsekwencje. 

Najnowsza książka Jarosława Gibasa

Książka Narcyz. Jak nie dać się skrzywdzić i jak nie krzywdzić innych składa się z sześciu części, krok po kroku odsłaniających przed nami sylwetkę narcyza, a także strategie radzenia sobie z nim i z traumą po takim spotkaniu. Znajdziemy tu szczegółowe wyjaśnienia dotyczące tego, skąd się wziął mit o Narcyzie, poznamy również tragiczną historię narcyzmu, mającego biblijne korzenie (część pierwsza). 

Rodzaje narcyzmu 

W części drugiej przyjrzymy się rodzajom narcyzmu, a dokładnie opisanym tu trzynastu rodzajom narcystycznego wzorca zachowania, z którymi możemy mieć najczęściej do czynienia w codziennym życiu. Pojawia się tu między innymi narcyzm wspaniały (najczęstszy i najłatwiej rozpoznawalny), domagający się od innych jedynie podziwu i pochwały, uznający się za lepszego od innych; narcyzm wrażliwy, budujący wokół siebie otoczkę nadzwyczajności; narcyzm kompensacyjny, tworzący wokół siebie iluzję wyjątkowości i traktujący każdego, kto tę wyjątkowość podważy, jak wroga. 

Jak rozpoznać narcyza?

W trzeciej części książki autor podsuwa nam informacje pozwalające zidentyfikować narcyza. Przyglądamy się tu pewnemu zestawowi cech (często wspólnych dla kilku typów narcyzów), z których wynikają konkretne strategie zachowań, jakimi się posługują. Dowiadujemy się na przykład, że jednym z najczęstszych znaków rozpoznawczych narcyza jest zaabsorbowanie głównie sobą – wszystko inne uważa on za niewarte uwagi. Charakterystyczna dla narcyzów jest również potrzeba otrzymywania podziwu czy też przewrażliwienie na swoim punkcie, a także manipulacja, którą wyjątkowo często posługują się zarówno psychopaci, jak i osoby narcystyczne. 

Narcyzm jako zjawisko społeczne 

W kolejnej, czwartej części Jarosław Gibas przygląda się narcyzmowi jako zjawisku społecznemu i zastanawia się, co z tego wynika dla nas. Pisze wręcz o epidemii narcyzmu, skala zjawiska bowiem jest ogromna. Dużo miejsca autor poświęca tu selfie, ponieważ – jego zdaniem – to ono spowodowało, że zmniejszyło się nasze wyczulenie na zachowania narcystyczne.

Jak bronić się przed narcyzem?

Ostatnie dwie części podpowiadają, jak zminimalizować wpływ narcyza na nasze życie, samopoczucie czy energię, ale również zmuszają nas do zastanowienia się, czy czasem sami nie wykazujemy narcystycznych cech lub zachowań i czy w ich efekcie nie krzywdzimy innych. Piąta część stara się zatem odpowiedzieć na pytanie, jak nie dać się skrzywdzić, i przedstawia konkretne strategie działania (choć najlepszą jest rada: uciekaj!).

Autor zauważa, że każda strategia radzenia sobie z narcyzem powinna się zacząć od rzetelnej diagnozy, by się przekonać, że faktycznie mamy do czynienia z narcyzem. Jedną z najciekawszych metod postępowania opisanych w książce jest… brak reakcji na narcyza. Możemy go też zawstydzić lub upokorzyć, choć przede wszystkim warto poszukać sobie sprzymierzeńców. Dobrze jest ograniczać ryzyko sytuacji, w której narcyz tak się zdenerwuje (czyli takich, z którymi emocjonalnie sobie nie radzi), że my poniesiemy tego konsekwencje. Konieczne będzie ponadto ustalenie własnych granic i limitów, czyli postawienie bariery, której przekroczenia sobie nie życzymy – określenie zasad, których narcyz w naszej obecności nie powinien łamać. 

Czy jestem osobą narcystyczną?

Ostatni z wymienionych rozdziałów pozwoli nam odpowiedzieć na pytanie, czy sami jesteśmy narcyzami. Uświadomienie sobie własnych narcystycznych zachowań, jak się okazuje, nierzadko sprawia problem. Pewną informacją może być dla nas reakcja innych na nasze zachowanie, a także obserwacja, czy jest ono dla ludzi w jakikolwiek sposób dotkliwe, tj. utrudniające życie, wpływające na obniżenie samopoczucia, odbierające energię. Autor w tej części zawarł również test pozwalający zauważyć u siebie zachowania narcystyczne.

Lektura książki oczywiście nie obroni nas przed narcyzem, ale dostarczy wiedzy pozwalającej minimalizować czynione przez niego szkody. Ilustrując zachowania, z jakich narcyz korzysta, by uzyskać od innych to, czego chce, i podając typologię, pomaga w głębszym rozumieniu rozmiarów narcystycznej manipulacji. Co więcej, pozwala (jeśli nie możemy uciec) obcować z narcyzem bez ponoszenia większych konsekwencji, a nawet… zweryfikować u siebie cechy narcystyczne, głównie po to, by zminimalizować krzywdzące zachowania wobec innych. 

Z wielką przyjemnością informujemy, że już 18 października w Warszawie przy ul. Koszykowej 34/50 w Big Book Cafe odbędzie się spotkanie autorskie z Jarosławem Gibasem. 

Szczegóły wydarzenia znajdziesz tutaj.

Zapraszamy!