Helion News -- lipiec 2006

Minister Giertych w sprawie podręczników

Zapytany o podpisane przez poprzednie kierownictwo resortu edukacji porozumienie z księgarzami i wydawcami Giertych powiedział, że w tym roku będzie ono jeszcze obowiązywało.

Porozumienie to zawierało pomysły, jak obniżyć ceny podręczników. Autorzy planu liczyli, że koszt zakupu jednego egzemplarza podręcznika zmniejszy się od kilkunastu do dwudziestu proc. dzięki grupowym zamówieniom ze szkół oraz rynkowi wtórnemu.

Roman Giertych uznał za niewłaściwą sytuację, w której rodzice kupują drogie podręczniki szkolne na wolnym rynku.

Nowe władze PIK

Uprzejmie informujemy, że w dniu 19 maja 2006 roku, podczas Walnego Zgromadzenia Sprawozdawczo-Wyborczego Polskiej Izby Książki delegaci dokonali wyboru władz Izby na nową czteroletnią kadencję. Prezesem PIK został wybrany pan Piotr Marciszuk (Wydawnictwo Stentor).

Do Rady Izby zostali wybrani:

Michał Brzozowski (Księgarnia Litera),
Mikołaj Burchard (Dom Książki Warszawa), 
Piotr Dobrołęcki (Porozumienie Wydawców), 
Andrzej Kosowski (Polskie Wydawnictwo Muzyczne), 
Grzegorz Majerowicz (IPS), 
Grażyna Szarszewska (Langenscheidt Polska),
Witold Szczęsny (Wydawnictwa Szkolne PWN),
Aldona Zawadzka (Wydawnictwo Jeden Świat).

Komisja Rewizyjna będzie pracowała w składzie:

Adam Drobkiewicz (Wydawnictwo Nowa Era),
Paweł Felberg (Wydawnictwo Felberg),
Marek Jakimowicz (Pearson Education Polska),
Jerzy Kozłowski (Wydawnictwa Komunikacyjne i Łączności).

Do Sądu Koleżeńskiego zostali wybrani:

Ewa Bluszcz (Księgarnia wysyłkowa Esse),
Łukasz Gołębiewski (Biblioteka Analiz),
Zbigniew Iwański (Wydawnictwo WAM),
Janusz Kędryna (Wydawnictwo ZamKor),
Bogusław Kledzik (Wydawnictwo Media Rodzina),
Janina Krysiak (Wydawnictwo Arkady),
Danuta Skóra (Wydawnictwo Znak),
Danuta Trzpil (Wydawnictwo LexisNexis).

Stanowisko Rady PIK w sprawie koncepcji „Tanie podręczniki”

• przekreśla z trudem uzgodniony kompromis w sprawie dystrybucji podręczników, powstały z inicjatywy Ministerstwa Edukacji;
• wprowadza opinię publiczną w błąd w sprawie marż osiąganych przez wydawców i księgarzy;
• powołuje się wybiórczo na różne rozwiązania stosowane w poszczególnych krajach Unii Europejskiej, która w tej kwestii nie narzuca swym członkom żadnego rozwiązania;
• doprowadzi do upadku księgarstwa polskiego.

W uzasadnieniu pragniemy podkreślić:

1. Brak ciągłości ustaleń resortu ze środowiskami wydawców, księgarzy i szkół w sprawie dystrybucji podręczników. Jak się wydaje, negocjowane przez kilka miesięcy porozumienie wspomnianych stron już się nie liczy (obiektywnie rzecz biorąc jest już za późno na jego wprowadzenie w życie z powodu zaniechań ministerstwa). Obecnie w szkołach panuje chaos — nikt nie wie, według jakich zasad będą w tym roku dystrybuowane podręczniki, dlatego dyrekcje szkół powstrzymują się przed jakimkolwiek działaniem. Będzie to skutkowało przesunięciem wszystkich zakupów na wrzesień, olbrzymimi kolejkami i całkowitą rezygnacją znacznej części uczniów z zakupu podręczników.
2. Grubym nieporozumieniem jest przekonanie ministra, iż na dystrybucji podręczników ktokolwiek zarabia gigantyczne pieniądze. Na podręcznikach w ogóle już dawno nikt nie zarabia wielkich pieniędzy; w najmniejszym stopniu można to powiedzieć o księgarzach, którzy w wielu przypadkach tylko dlatego są w stanie związać koniec z końcem, iż mają w swej ofercie sezonowe przecież podręczniki. Nikt na całym rynku nie ma 30 – 40% marży — cała dystrybucja kosztuje 30 – 35%, w jej skład wchodzą hurtownie, logistyka i handel detaliczny, mieści się tu też rabat zwyczajowo dawany szkołom (średnio ok. 10%). Marża wydawców wynosi średnio 10% — pozwala ona na normalne funkcjonowanie firm i na inwestycje w rozwój. Każda ingerencja mająca na celu zmniejszenie zysku jakiegokolwiek ogniwa z łańcucha wytwarzającego i dystrybuującego podręczniki niechybnie doprowadzi do załamania całego rynku i konieczności finansowania go w całości przez państwo, czyli podatnika.
3. Powoływanie się przez ministra R. Giertycha na doświadczenia Unii Europejskiej jest bardzo niebezpieczne — w 25 krajach Unii nie ma w kwestii podręczników rozwiązań identycznych, każdy kraj uwzględnia specyfikę swego rynku. W Polsce wprowadzenie bezpośredniej sprzedaży podręczników w szkołach nie tylko doprowadziłoby do masowych bankructw księgarń, ale zakłóciłoby również cały system edukacyjny — obok podręczników funkcjonuje w Polsce olbrzymi rynek książek pomocniczych dla uczniów i nauczycieli, oparty na dystrybucji poprzez księgarnie (m.in. lektury szkolne). Żaden rząd nie byłby w stanie zapełnić luki powstałej po katastrofie szykowanej przez obecne Ministerstwo Edukacji.
4. Fakt, że podręczniki w koncepcji ministra R. Giertycha byłyby dystrybuowane do szkół przez państwo wcale nie oznacza, iż dystrybucja nic by nie kosztowała — przeciwnie, kosztowałaby tyle samo, ile obecnie, tyle tylko, że dokonywałaby się na koszt podatnika. W przekonaniu Rady PIK dużo tańsze i sensowniejsze jest rozwiązanie funkcjonujące obecnie, przy czym zalecane jest objęcie opieką rządu tej części społeczeństwa, której w ogóle nie stać na zakup podręczników, również tych tańszych. Ludzi żyjących poniżej minimum socjalnego nigdy nie będzie stać na zakup podręczników, nawet gdyby staniały o 90%.
5. W Polsce system księgarń indywidualnych, zwanych też niezależnymi (głównie od sieci typu EMPiK czy supermarketów), stanowi istotny element kulturalnego pejzażu kraju. Wyeliminowanie tych księgarń z rynku poprzez pozbawienie ich możliwości handlu podręcznikami szkolnymi oznaczałoby załamanie nie tylko rynku edukacyjnego, ale także całego rynku obrotu książką ogólną. Są to tendencje całkowicie przeciwne idei integracji z Unią Europejską i idei rozwoju intelektualnego społeczeństwa polskiego.
6. Rada Polskiej Izby Książki pragnie wreszcie przywołać fakty wielokrotnie przedstawiane ministrowi J. Zielińskiemu podczas wielomiesięcznych negocjacji: podręczniki szkolne są najtańsze, na ile jest to możliwe, ponieważ o ich cenie decydują nie tylko koszty wytworzenia, ale i konkurencja (znaczy to, że podręczniki wydawane w nakładzie kilkutysięcznym muszą kosztować tyle samo, ile wydawane w nakładzie kilkusettysięcznym); rynek wszystkich nowych podręczników szkolnych jest wart tyle samo, ile uchwalona przez Sejm ustawa o tzw. becikowym — ok. 600 mln złotych; rynek korepetycji jest wart dziesięć razy tyle, ile cały rynek nowych podręczników szkolnych (ok. 6 miliardów); badania CBOS-u (zlecone przez wydawców) pokazały, iż ponad 77% rodziców w wieku szkolnym woli lepsze i droższe podręczniki od podręczników tańszych i gorszych. Pozostaje tylko problem ubóstwa znacznej części społeczeństwa polskiego, którego nie rozwiążą chwytliwe hasła polityczne. 

Książki w sieci — Polska Biblioteka Internetowa

W sieci można czytać klasyczną literaturę polską — dzięki Polskiej Bibliotece Internetowej (PBI), zawierającej ok. 26 tys. rekordów.

Spotkanie Prezesów Polskiej Izby Książki i Izby Księgarstwa Polskiego

Uchwała Rady Polskiej Izby Książki

Podczas spotkania w dniu 9 czerwca 2006 roku Rada Polskiej Izby Książki wyraziła protest w związku ze zmianami podatkowymi. Poniżej zamieszczamy tekst uchwały.

Wzrost wydatków na reklamę online

Zapadł wyrok w sprawie PPWK i Nowej Ery

W listopadzie 2004 roku pisano na łamach Wirtualnego Wydawcy o nałożeniu przez UOKiK ponad 100 tys. zł. kary na wydawnictwa PPWK i Nowa Era (PPWK — ok. 15 tys. zł, Nowa Era — ponad 85 tys. zł) za naruszenie przepisów antymonopolowych. Wydawnictwa wbrew prawu umówiły się, że nie będą konkurować ze sobą w drukowaniu map, atlasów i książek edukacyjnych. Złamanie zakazu groziło koniecznością zapłacenia 8 mln zł kary umownej. Oficyny zapowiedziały odwołanie do sądu.

Czy dojdzie do przejęcia?

Na łamach Wirtualnego Wydawcy pisano ostatnio o odwołaniu Mikołaja Burcharda z funkcji Prezesa Domu Książki Warszawa. Jego miejsce zajął Piotr Połulich. W czasie zmiany zarządu zgłosiło się dwóch kandydatów zainteresowanych przejęciem firmy.

Ofertę przejęcia Domu Książki Warszawa złożyła Książnica Polska, prowadząca działalność księgarską na Warmii i Mazurach — poinformował nas o tym jej Prezes Jerzy Leszek Okuniewski.

Zarząd WSiP chce umorzyć akcje

Stanisław Wedler prezesem WSiP

Pod koniec kwietnia tego roku pisaliśmy o rezygnacji Bogusława Dąbrowskiego z funkcji prezesa WSiP. Tymczasowo na jego miejsce delegowano Stanisława Wedlera.

List otwarty PIK do Kazimierza Marcinkiewicza

List otwarty Polskiej Izby Książki do Premiera Rządu RP
Pana Kazimierza Marcinkiewicza

Szanowny Panie Premierze,

Polska Izba Książki wyraża swój sprzeciw i oburzenie w związku z odwołaniem ze stanowiska Mirosława Sielatyckiego, dyrektora Centralnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli, która to instytucja jest naszym członkiem od wielu lat.

Argumenty uzasadniające stanowisko Ministra Edukacji Narodowej w tej sprawie, a mianowicie wskazywanie na to, że CODN wydał publikację „Kompas”, uważamy za skandaliczne i kompromitujące nas w oczach innych krajów demokratycznej Europy oraz całego świata.

Publikacja „Kompas”, wydana po raz pierwszy przez Radę Europy w 2002 roku i przetłumaczona na 19 języków, propaguje w edukacji prawa człowieka, odnosząc się do podstawowych wartości, takich jak: wolność, solidarność i równość.

Jeśli wydanie tego typu wartościowej książki stanowi dla Ministra Edukacji Narodowej podstawę do zwolnienia ze stanowiska człowieka o niepodważalnych zasługach dla edukacji w demokratycznej Polsce, to mamy powody obawiać się dalszych podobnych posunięć, które nie tylko negatywnie wpłyną na poziom edukacji w naszym kraju, ale zepchną go do poziomu zaścianka Europy.

Decyzja Ministra Romana Giertycha budzi w nas ogromny niepokój, gdyż to kierowane przez niego ministerstwo dopuszcza do użytku podręczniki szkolne — decyzja pana ministra, podyktowana partykularnymi interesami partyjnymi, każe żywić obawy, iż dopuszczanie podręczników będzie oparte na podobnych zasadach.

Polska Izba Książki prosi Pana Premiera o pilną interwencję w tej sprawie. Domagamy się naprawienia błędu Pańskiego Ministra poprzez przywrócenie pana Mirosława Sielatyckiego na stanowisko dyrektora CODN. Prosimy również Pana Premiera, aby powstrzymał ministra Romana Giertycha przed realizacją jego planów likwidacji tak cennej dla polskiej oświaty instytucji, jaką jest Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli (plany te minister Giertych niedawno publicznie ogłosił).

 WSiP wypłaci dywidendę

Rekordowa widownia TVP Kultura

Baron SLD oskarżony

Do sądu trafił akt oskarżenia przeciwko byłemu szefowi SLD na Pomorzu. Jerzy Jędykiewicz jest jednym z głównych podejrzanych w aferze kościelnego wydawnictwa Stella Maris. Zdaniem prokuratury Jędykiewicz zawierał fikcyjne umowy na doradztwo z firmami konsultingowymi. Pieniądze wpływały na rachunki bankowe tych spółek, które jako podwykonawcę zatrudniały Stellę Maris. Z konta kościelnego wydawnictwa trafiały do kieszeni podejrzanych.

Gdańska Prokuratura Apelacyjna zarzuca mu m.in. przywłaszczenie ponad 30 mln zł.

Najnowsze informacje z rynku międzynarodowego

• Bertelsmann prawdopodobnie nie trafi na giełdę. Niemiecka grupa medialna przygotowuje ofertę wykupu akcji od belgijskiego akcjonariusza, co ma uchronić należący w 75% do rodziny Mohnów koncern przed debiutem giełdowym. Belgijska grupa finansowa GBL posiada 25% udziałów w spółce i zamierza sprzedać je na giełdzie. Bertelsmann ma zaproponować od 3,5 do 4 mld euro za sprzedaż tego pakietu akcji. 
• Brytyjska sieć księgarń Ottakar's zanotowała kiepskie wyniki za ostatnie szesnaście tygodni, do 20 maja 2006 roku. Sprzedaż spadła o 4%, w porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego. Władze firmy mają nadzieję na pozytywne zakończenie rozmów w sprawie przejęcia sieci przez Grupę HMV. Na przejęcie nie chce się zgodzić Tim Waterstone, założyciel sieci księgarń Waterstone, należącej do Grupy HMV, o czym pisaliśmy na łamach Wirtualnego Wydawcy pod koniec kwietnia tego roku.
• Grupa HMV, brytyjski operator sklepów z muzyką i książkami, kupi sieć księgarń Ottakar's za 62,8 mln £ (118,3 mln $). Licytacja trwała blisko 10 miesięcy. Początkowo HMV oferował za Ottakar's 96,4 mln £. Przeciwny przejęciu był, o czym pisaliśmy w Wirtualnym Wydawcy, Tim Waterstone — szef sieci księgarń Waterstone należącej obecnie do HMV. Niezadowoleni z pomysłu byli również pisarzy i wydawcy, którzy bali się ograniczenia oferty na „High Street". Po ogłoszeniu kiepskich wyników finansowych Ottakar's za I kwartał 2006 roku HMV obniżył ofertę o blisko 35 mln £, co sprawiło, że została ona przyjęta. Grupa wyjaśnia, że połączenie sieci Waterstone z Ottakar's to dobry przepis na sukces. Ottatkar's od dawna zmagał się z problemami wynikającymi z wyniszczającej konkurencji ze strony supermarketów i sprzedaży online. Przejęcie ma ułatwić firmie rozwój na rynku internetowym. Ottakar's posiada 141 sklepów na terytorium Wielkiej Brytanii.
• Kolekcja 26 listów francuskiego pisarza Woltera, adresowanych do rosyjskiej carycy Katarzyny II, została sprzedana w paryskim domu aukcyjnym Sothesby's za 583 tys. euro. Sothesby's wycenił wcześniej listy na 250 – 300 tys. euro. Zakupił je prywatny kolekcjoner z Europy.
• The Book Industry Study Group (BISG), firma zajmująca się badaniami rynku w USA, podała wyniki i prognozy amerykańskiego przemysłu książkowego. W 2005 roku przychody ze sprzedaży amerykańskich wydawców wyniosły 34,59 mld $, co daje 5,9-procentowy spadek w stosunku do roku 2004. Wzrosty zanotowano w sektorze książki dziecięcej — 9,6% (3,34 mld $), oraz książki religijnej — 8,6% (2,29 mld $). Do 2010 roku BISG prognozuje 16,9-procentowy wzrost przychodów wydawców amerykańskich, do 40,4 mld $.
• Bertelsmann zdecydował się sprzedać wydawnictwa muzyczne BMG Music Publishing za miliard euro. Najbardziej prawdopodobnymi nabywcami są Charles Koppelmann, były szef EMI Music, oraz Roger Ames, były prezes Warner Music, z którymi Bertelsmann już prowadzi rozmowy. Zainteresowanie kupnem BMG wyraziły również Universal Music oraz prywatne fundusze kapitałowe Permira i Elevation Partners. 
• John Wiley & Sons zanotował w 2005 roku wzrost przychodów o 8%, do 1,04 mld $. Pierwszy raz w historii amerykańskie przedsiębiorstwo, specjalizujące się w wydawaniu książek, czasopism i publikacji elektronicznych, przekroczyło pułap 1 mld $. Zysk netto w roku ubiegłym wzrósł o 6%, do 96,1 mln $. Firma zanotowała również 8% wzrost zysku operacyjnego, do 152,7 mln $. Największe wzrosty miały miejsce w następujących sektorach: technologia, biznes i finanse.
• Amerykański International Paper sprzeda filii funduszu inwestycyjnego Apollo Management dział produkcji papieru powlekanego i kalendarzowego za 1,37 mld dolarów w gotówce. Amerykanie ogłosili rok temu, że chcą się skupić na produkcji zwykłego papieru, opakowań przemysłowych i wyrobów powszechnego użytku.
• International Paper, amerykański koncern papierniczy, sprzeda za ok. 6,1 mld dolarów 5,1 mln akrów należących do niego lasów. Planowana transakcja ma związek z restrukturyzacją spółki. Łącznie firma zamierza pozbyć się 85% swoich amerykańskich zasobów leśnych, o wartości 6,5 mld dolarów. Podpisano już wstępne umowy z ekologami.
• W dniach 17 – 20 czerwca 2006 roku odbyły się Międzynarodowe Targi Książki w Cape Town (Afryka). Jest to największa afrykańska impreza literacka. W targach wzięło[MG1]  udział ponad 400 wystawców z 26 krajów. Czytelnicy mieli okazję spotkać się ze 195 pisarzami. Więcej informacji można znaleźć pod adresem: www.capetownbookfair.com. 
• Books-A-Million Inc., trzeci co do wielkości amerykański dystrybutor książek, ujawnił wyniki finansowe za I kwartał 2006 roku. Firma zanotowała wzrost zysku netto o 43%, do 1,5 mln $ (9 centów za udział), w porównaniu z 1,1 mln $ w analogicznym okresie roku ubiegłego. Sprzedaż internetowa wzrosła do 113,8 mln $, w porównaniu ze 112,6 mln $ w 2005 roku. Sprzedaż w tradycyjnych księgarniach spadła o 0,3%. Obecnie firma jest operatorem 205 sklepów w 20 stanach.
• Projekt Gutenberg oraz serwis World eBook Library postanowiły zorganizować World eBook Fair — światowe święto książki elektronicznej. W dniach od 4 lipca do 4 sierpnia 2006 roku wszyscy internauci będą mieli możliwość bezpłatnego pobrania publikacji elektronicznych, dostępnych na stronie http://worldlibrary.net/. W ofercie ma się znaleźć ponad 300 000 tytułów.
• Brytyjska pisarka Naomi Alderman została laureatką prestiżowej Orange Award for New Writers. Nagrodę przyznano jej za debiutancką powieść Disobedience (Nieposłuszeństwo).
• Wydawnictwo Macmillan India Ltd., będące częścią międzynarodowej Grupy Wydawniczej Macmillan, zakupiło oficynę Interactive Composition Corp z siedzibą w Portland. Firma specjalizuje się w wydawaniu publikacji profesjonalnych. Kwota transakcji nie została podana.

W Poznaniu ruszyła internetowa giełda używanych podręczników

Na stronie www.city.poznan.pl/podreczniki każdy zainteresowany może znaleźć książkę, której szuka, lub może sprzedać tę, której już nie potrzebuje. Wystarczy wypełnić formularz zgłoszenia (tytuł, autor, rok wydania, przedmiot, rodzaj szkoły, stan książki, rodzaj kontaktu, proponowana cena, opis i zdjęcie) i po 24 godzinach nasze ogłoszenie znajdzie się na giełdzie. Jeśli w wyznaczonym czasie nikt nie kupi podręcznika, system wyśle do autora ogłoszenia e-mail z informacją, że mija termin ważności ogłoszenia. Wszystkie ogłoszenia na miejskich stronach internetowych będą zamieszczane i obsługiwane bezpłatnie.

Kolejna encyklopedia Gazety Wyborczej

Dzisiaj na rynku pojawił się pierwszy z szesnastu tomów nowej kolekcji wydawanej przez Agorę, z cyklu Biblioteka Gazety Wyborczej. Pierwszy tom, w nakładzie 300 tys. egzemplarzy, ukazał się wraz ze specjalnym dodatkiem do „Gazety Wyborczej” w cenie 2,50 zł, w którym znajdzie się duża porcja rebusów, krzyżówek, quizów, łamigłówek i sudoku.

Kolejne tomy „Ilustrowanej encyklopedii dla całej rodziny" będzie można kupić w każdą środę wraz z „Gazetą Wyborczą" (w cenie 19,90 zł + cena „Gazety Wyborczej").

Nowa seria Biblioteki „Gazety Wyborczej" to encyklopedia zawierająca 5000 haseł, ponad 1000 stron, 12 tys. kolorowych fotografii i ilustracji, stanowiących przystępne kompendium wiedzy z różnorodnych dziedzin.